Prinsjesdag 2021: wat is de impact voor woningcorporaties

Ook in 2021 is Prinsjesdag vanwege de maatregelen tegen het coronavirus soberder dan normaal. Vergeleken met vorig jaar zijn de coronamaatregelen gelukkig wel soepeler. De troonrede werd dit jaar bijvoorbeeld weer afgesloten met een vrolijk driewerf hoera voor de koning! Het goede nieuws uit de rijksbegroting is dat de economie er – ondanks de coronacrisis – sterk voor staat. De ruimte die dit geeft, wordt niet maximaal benut. Het kabinet is immers demissionair en heeft daarom een ‘beleidsarme’ begroting aangeboden aan de Tweede Kamer. Aan de ene kant is er begrip voor het politiek gebruik dat een demissionair kabinet belangrijke keuzes overlaat aan het volgende kabinet. Aan de andere kant duurt de kabinetsformatie lang en raakt het geduld van de Nederlanders op. De opgaves op het vlak van bijvoorbeeld de woningmarkt of de klimaatverandering kunnen niet nog langer wachten.

Desondanks draagt het kabinet uit dat er dit jaar meer ruimte is voor extra plannen. Via het indienen van moties zal de Tweede Kamer aanvullende plannen en voorstellen van de fracties bespreken. Het is bijvoorbeeld de verwachting dat PvdA en GroenLinks een gezamenlijke motie indienen voor afschaffing van de verhuurderheffing. Het is afwachten welke besluiten de ‘missionaire’ Tweede Kamer gaat nemen. We blijven de ontwikkelingen volgen en passen dit blog aan indien van toepassing.

Aanvulling 24 september 2021: Inmiddels zijn twee aanvullingen geplaatst naar aanleiding van de Algemene Politieke Beschouwing van 23 september. Namelijk: Verdere verlaging verhuurderheffing (motie Hermans) en Vennootschapsbelasting.

Aanvulling 18 oktober 2021: Inmiddels is er een aanvulling gedaan over het gewijzigde standpunt van SBR Wonen.

In dit artikel stippen we enkele belangrijke voorgenomen plannen voor woningcorporaties aan. Voor een uitgebreid overzicht verwijzen we naar het door Aedes opgestelde overzicht: Rijksbegroting 2022: de belangrijkste plannen voor woningcorporaties - Aedes.nl. Voor de meer concrete plannen en maatregelen doen we suggesties voor aanpassingen in ons prognosemodel WALS, zodat de impact op de meerjarenbegroting in beeld kan worden gebracht of kan worden meegenomen in de begroting 2022 van jouw corporatie. Vorig jaar heeft SBR Wonen naar aanleiding van Prinsjesdag gecommuniceerd dat het aan corporaties zelf is om te bepalen of de maatregelen worden verwerkt in de begroting en dPi. Ook is corporaties gevraagd om duidelijk in de meerjarenbegroting aan te geven of en op welke wijze hierin rekening is gehouden met deze kabinetsplannen.

Dit jaar neemt SBR Wonen een ander standpunt in. In de nieuwsbrief van 15 oktober schrijft SBR Wonen: “Omdat de uitwerking en de formalisering nog de nodige tijd kosten, ligt het niet voor de hand dat corporaties hier in de dPi al op vooruitlopen. In de eigen begroting kan middels scenario-analyse inzicht worden geboden in de effecten van mogelijke bijstellingen in genoemde regelgeving.”

Verhuurderheffing

In het belastingplan 2022 is een wetsvoorstel opgenomen waarin het tarief van de verhuurderheffing structureel wordt verlaagd met in totaal € 180 miljoen per 1 januari 2022. Een deel hiervan (€ 150) is ter compensatie van de huurbevriezing in 2021. Aanvullend is een extra verlaging van € 30 miljoen opgenomen. Dit leidt tot een verlaging van het tarief van de verhuurderheffing van 0,527% naar 0,485% in 2022 (een daling van 0,042 procentpunt). Aangezien de verlaging structureel is, werkt deze ook door in de latere jaren. Aedes schrijft in haar eerder genoemde overzicht dat als er geen beleidswijzigingen plaatsvinden, het tarief voor 2023 zal worden vastgesteld op 0,459% en voor 2024 op 0,46%.

Verdere verlaging verhuurderheffing (motie Hermans)

Op donderdag 23 september is tijdens de algemene beschouwing een motie van kamerlid Hermans aangenomen. In deze motie wordt de regering verzocht het belastingplan voor 2022 aan te passen. In totaal tellen de voorstellen op tot € 2 miljard aan hogere kosten of lagere inkomsten. Één van de onderdelen betreft het extra (bovenop de € 180 miljoen, zie boven) verlagen van de verhuurderheffing met € 500 miljoen in combinatie met prestatieafspraken betreffende woningbouw en verduurzaming. De dekking wordt gevonden in de BIK-gelden (€ 1 miljard). € 700 miljoen wordt gedekt via het aanscherpen van de earningsstripping – beperken renteaftrek voor bedrijven – waarbij woningcorporaties worden gecompenseerd. Het restant van € 300 miljoen wordt gefinancierd via leningen en het oplopen van de staatsschuld.

De precieze uitwerking is nog niet bekend. Wordt het percentage voor de verhuurderheffing aangepast? Of wordt het een regeling die vergelijkbaar is met de huidige vermindering verhuurderheffing? We weten wel dat er oorspronkelijk € 1,46 miljard netto is begroot in de rijksbegroting in 2022. De extra verlaging van € 500 miljoen is ongeveer een derde ten opzichte van dit netto bedrag.